[ Pobierz całość w formacie PDF ]
O ilmie
Kapitan Gerd Wiesler (Ulrich Mühe) jest wzorowym funkcjonariu-
szem Stasi. Pracuje w Wydziale XX/7 Ministerstwa Bezpieczeństwa Pań-
stwowego, którego zadaniem było nadzorowanie środowisk twórców kul-
tury. Ze względu na swoje osiągnięcia jest także wykładowcą w szkole
dla oicerów Stasi, gdzie uczy młodych funkcjonariuszy trudnej sztuki
przesłuchania.
Zdolnościom kapitana Wieslera swoją karierę zawdzięcza jego kole-
ga i przełożony, ambitny pułkownik Anton Grubitz (Ulrich Tukur). Jego
kolejny awans zależy od spełnienia życzenia ministra Brunona Hempfa
(Thomas Thieme), który podejrzewa o nielojalność czołowego reżimowe-
go dramaturga – Georga Dreymana (Sebastian Koch). Zadanie rozpraco-
wania literata zostaje powierzone kapitanowi Wieslerowi, który dostaje
do dyspozycji nieograniczone środki inwigilacji.
Śledząc dosłownie każdy krok Dreymana i jego przyjaciółki – aktorki
Christy-Marii Sieland (Martina Gedeck), Wiesler odkrywa na nowo świat
uczuć, poezji. Zachodząca w nim przemiana w nieprzewidziany sposób
wpłynie na los wszystkich bohaterów ilmu...
* * *
Reżyser ilmu, Florian Henckel von Donnersmarck, przez ponad trzy
lata zbierał dokumentację, przeprowadzając między innymi wywiady
z dawnymi funkcjonariuszami oraz ich oiarami. Konsultantem nauko-
wym ilmu był prof. Manfred Wilke, kierownik placówki badającej dzieje
NRD na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie.
Film realizowano w autentycznych pomieszczeniach centrali Sta-
si w Berlinie. „Grały” w nim nie tylko historyczne wnętrza, oryginalne
meble i aparatura, lecz także, na przykład, wielka, zautomatyzowana cen-
tralna kartoteka wschodnioniemieckiej bezpieki. Widz poznaje takie ele-
menty pracy operacyjnej Stasi, jak instalacja i eksploatacja podsłuchu,
kontrola korespondencji, obserwacja, czy wreszcie pobieranie „próbek
zapachowych” w trakcie przesłuchania. Ta ostatnia metoda była zresztą
wynalazkiem, specjalizującego się w kulturze i sztuce Wydziału XX/7,
którego działalność przedstawiona jest w ilmie.
Film, aczkolwiek skupia się na działaniach Stasi, zarysowuje także
inne elementy totalitarnej rzeczywistości. Najważniejszym z nich jest
pełna kontrola nad życiem społecznym (w tym wypadku artystycznym),
sprawowana przez partię, przy użyciu między innymi (lecz nie tylko) apa-
ratu bezpieczeństwa. Złowroga postać ministra Hempfa przypomina, iż
Stasi nie działała „sama z siebie”, lecz realizowała zalecenia Niemieckiej
Socjalistycznej Partii Jedności (SED). Film ukazuje także bezbronność
jednostki wobec totalitarnej machiny, która w imię zbrodniczej ideologii
może zniszczyć każdego.
„Życie na podsłuchu” („Das Leben der Anderen”)
Niemcy 2005/2006
reż. Florian Henckel von Donnersmarck
wyk. Martina Gedeck, Ulrich Mühe, Sebastian Koch
muz. Gabriel Yared
Dystrybucja w Polsce: Monolith Plus
W kinach od 26 stycznia 2007 r.
Grupom zorganizowanym przysługują zniżki na bilety.
Krótki zarys historii NRD
Po zakończeniu II wojny światowej terytorium Niemiec podzielono na
cztery strefy okupacyjne – amerykańską, brytyjską, francuską i sowie-
cką. Wraz z narastaniem „zimnej wojny”, problem niemiecki odgrywał
coraz większą rolę w polityce mocarstw, które chciały pozyskać dla siebie
niedawnego wspólnego wroga. Konlikt wszedł w szczytową fazę po pro-
klamowanej przez Związek Sowiecki blokadzie zachodnich stref Berlina
w czerwcu 1948 r. Blokada, przełamana ogromnym wysiłkiem aliantów
zachodnich (zorganizowali oni tzw. most powietrzny, którym dostarczano
do Berlina wszelkie produkty), zakończyła się w maju 1949 r.
Kilka miesięcy później, 7 września 1949 r., na obszarze trzech zachod-
nich stref okupacyjnych powstała Republika Federalna Niemiec. W od-
powiedzi 7 października Związek Sowiecki przekształcił swoją strefę oku-
pacyjną w Niemiecką Republikę Demokratyczną. Prezydentem nowego
państwa został Wilhelm Pieck (pełnił ten urząd do śmierci w 1960 r.), zaś
liderem partii komunistycznej (Niemiecka Socjalistyczna Partia Jednoś-
ci) do 1971 r. pozostawał Walter Ulbricht. Zastąpił go Erich Honecker,
który sprawował tę funkcję aż do 1989 r.
W czerwcu 1953 r. Niemiecką Republiką Demokratyczną wstrząsnęło
„powstanie ludowe” – masowy bunt społeczeństwa. Demonstracje i strajki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]