[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Zajęcia 7
•
Zmniejszanie częstości zachowania
–
Wygaszanie
–
Koncepcja pędu zachowania
–
Karanie negatywne
–
Karanie pozytywne
–
Karanie w ujęciu Davida Premacka
–
Plusy i minusy karania
–
Czynniki warunkujące skuteczność karania
–
Model najmniej awersyjnych interwencji
Hierarchia procedur karzących
•
Efekt - obniżenie częstości zachowania - może
być uzyskiwany na kilka sposobów
–
Operacje znoszące (np. nasycanie)
–
Wygaszanie
–
Kary negatywne
•
Koszt reakcji
•
Time-out
–
Kary pozytywne
•
Hiperkorekcja
•
Niechciane zachowania
•
Bodźce awersyjne
Operacje znoszące
•
Najłagodniejsza forma przeciwdziałania
zachowaniom niepożądanym
•
Zmniejszają efektywność konsekwencji jako
wzmocnienia
–
Nasycenie wzmocnieniem zmniejsza jego
efektywność kształtującą i podtrzymującą
zachowanie
•
Zmniejszają aktualną częstość zachowania
–
Nasycenie wzmocnieniem zmniejsza częstość
zachowań w przeszłości wytworzonych w związku
z tym wzmocnieniem
1
Wygaszanie zachowania
2,5
Eksplozja związana z
wygaszaniem
2
Spontaniczne
odnowienie reakcji
1,5
1
0,5
0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29
Sesje/prby badawcze
Charakterystyka wygaszania
•
Eksplozja związana z wygaszaniem (tempo, siła
reakcji)
•
Negatywne reakcje emocjonalne (czasem
agresja)
•
Agresja
•
Zmniejsza częstość zachowania, ale nie musi
wyeliminować go całkowicie
•
Spontaniczne odnowienie się reakcji
•
Proces powolny i stopniowy
Co wpływa na wygaszanie?
•
Stopień trudności zachowania
–
Szybsze gdy: zachowanie wymaga wysiłku, czasu, jest
skomplikowane/złożone, itp.)
•
Obecność operacje ustanawiających (trudniej) i
znoszących (łatwiej)
•
Alternatywne źródła wzmocnień
•
Rodzaj podtrzymującego rozkładu wzmacniania:
ciągły – szybciej)
•
Wcześniejsze doświadczenia z wygaszaniem
2
Przykład
skutecznego
wygaszania
Dlaczego czasem wygaszanie jest
nieskuteczne?
•
Eksplozja związana z wygaszaniem (ang.
extinction
burst
)
•
Efekt wzmacniania sporadycznego (ang.
partial
reinforcement effect
): szybsze wygaszanie po CRF niż
po wzmacnianiu sporadycznym (?)
•
Duży „pęd zachowania” (ang.
behavioral momentum,
John Nevin, 1992
)
–
Pęd jest wielkością stosowaną do opisu ciał w ruchu
–
Pęd definiowany jest jako iloczyn masy i prędkości ciała
Pęd w praktyce
•
Obiekt o dużym pędzie trudno jest zatrzymać
–
Wprowadzając łatwe zadania, z dużą liczba
sukcesów/wzmocnień, można „rozpędzić” zachowanie,
które pokona także większe wymagania
•
Aby zmienić pęd, trzeba działać siłą zewnętrzną:
im większa masa, tym większa musi być ta siła
–
Każde zachowanie można opisać z punktu widzenia jego
„masy”; zachowania, które trudniej zmodyfikować
(zmienić ich częstość, np. trudniej je wygasić – wykazują
oporność na zmiany) mają większą masę
–
Masa zachowania wynika z liczby wzmocnień, jakie
zostały dostarczone podczas tego zachowania
3
•
Gdy wygaszamy dwa zachowania, to zachowanie o większej masie
będzie się dłużej utrzymywało
Pęd a CRF
•
Jak wyjaśnić, że w przypadku pojedynczych
zachowań utrzymywanych CRF wygaszanie
szybsze, niż po wzmacnianiu sporadycznym?
•
Zdaniem Nevina: ponieważ
różnicowanie
warunków ze wzmacnianiem i z wygaszaniem
zachodzi szybciej przy CRF
–
łatwiej odróżnić warunki częstego, stałego
wzmacniania i braku wzmacniania, niż
sporadycznego wzmacniania i braku wzmacniania
–
problem nie jest jednoznacznie rozstrzygnięty
Kary negatywne
•
Koszt reakcji
•
Time-out
4
Koszt reakcji
•
Jako konsekwencja niepożądanego zachowania
odbierane jest posiadane wzmocnienie
•
Skuteczność stosowana zwiększona gdy:
–
Występują rezerwy posiadanych wzmocnień
•
jest z czego ujmować przez jakiś czas
•
Odebranie wszystkich wzmocnień sprawia, że tracą wartość
–
Wzmocnienia dostarczane były przez pewien czas
(utrwalone znaczenie wzmocnienia)
–
Odebranie wzmocnienia jest natychmiastową
konsekwencją niepożądanego zachowania
Time-out
•
Procedura ukierunkowana na uzyskiwanie
wzmocnień w przyszłości
•
Czasowe uniemożliwienie dostępu do źródeł
wzmocnień
–
Time-out z wykluczeniem – czasowe
odseparowanie od środowiska dostarczającego
wzmocnień
–
Time-out bez wykluczenia – czasowe pozbawienie
możliwości uzyskiwania wzmocnień
Koszt reakcji i time-out:
porównanie
•
Koszt reakcji
–
Odebranie
wzmocnień jako
takich
–
Odebranie
wzmocnień
otrzymanych
–
Odebranie na zawsze
–
Wzmocnienia jako
obiekty, rzeczy, itp.
•
Time-out
–
Usunięcie dostępu
do źródeł wzmocnień
–
Odebranie
możliwości
otrzymania
wzmocnień
–
Odebranie czasowe
–
Wzmocnienia jako
aktywność (Premack)
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]