[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1
Zuchy
Zarys metodyki
Związek Harcerstwa Polskiego
2
Autorki:
phm. Aldona Kasza
pwd. Aleksandra Kozubska
phm. Emilia Kulczyk
phm. Anna Piekarz
hm. Anna Poraj
phm. Małgorzata Wyspiańska
Broszura powstała dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Edukacji Narodowej
i Sportu
ISBN 83-89037-50-5
Publikacja wydana na zlecenie Głównej Kwatery Związku Harcerstwa Polskiego
przez Harcerskie Biuro Wydawnicze „Horyzonty”
3
Druhno Drużynowa,
Druhu Drużynowy!
Granatowy sznur na Twoim ramieniu oznacza, że to właśnie Ty jesteś najważniejszym i bezpo-
średnim harcerskim wychowawcą – drużynowym. Przez osobisty przykład, stosowanie meto-
dy harcerskiej, wierność harcerskim ideałom w codziennym życiu kształtujesz postawy innych
– swoich zuchów, harcerek i harcerzy. W realizacji celów wychowawczych harcerskiej wspól-
noty duże znaczenie ma znajomość i stosowanie odpowiedniej dla wieku Twoich podopiecz-
nych metodyki: zuchowej, harcerskiej, starszoharcerskiej lub wędrowniczej.
Rok 2003 pod względem wsparcia drużynowego w pracy wychowawczej jest bardzo
ważny. To właśnie w tym roku zostały opisane wszystkie metodyki, zatwierdzone nowe
instrukcje działania gromady i drużyny, uaktualnione lub opracowane i zatwierdzone
przez władze ZHP instrumenty metodyczne, m.in.: stopnie harcerskie, próba harcerza,
sprawności harcerskie, znaki służb, projekty. Decyzją Rady Naczelnej ZHP od 1 września
2003 roku w całej naszej organizacji zaczyna obowiązywać nowy podział metodyczny.
Aby Ci te wszystkie zmiany przybliżyć i pomóc w pełnym stosowaniu harcerskiej metody,
przygotowaliśmy niniejszą publikację. W sposób prosty i zwięzły przeprowadzi Cię ona
przez wszystkie tajniki metodyki, którą powinieneś stosować w pracy ze swoją gromadą,
swoją drużyną.
A kiedy będziesz czytać tę książeczkę, my będziemy pisać jeszcze obszerniejsze
i bardziej dokładne rozdziały poradników dla drużynowych, które w Twojej bibliotece
mają szansę znaleźć się już wiosną 2004 roku.
Czuwaj!
hm. Anna Poraj
zastępczyni naczelnika ZHP
4
Wstęp
„Kto to z kniei się wynurza? Czy to rycerz? Czy to duch?”. Może Indianin, a może jednak zuch”.
– Kimże jest ten zuch? – Małym człowiekiem w wieku 6–10 lat, często nieśmiałym, zagubionym
w szkolnych murach. Jeszcze chciałby potrzymać mamę za rękę, ale trochę mu już nie wypada. Do
niedawna przebywał tylko w domu, gdzie czuł troskliwą opiekę rodziców, gdzie mógł sobie pozwolić
na chwile słabości, na spanie przy zapalonym świetle... był po prostu małym synkiem/córeczką swoich
rodziców. Teraz musi nagle odnaleźć się w nowym otoczeniu – poszedł do grupy zerowej czy szkoły.
Musi być pilny, rezolutny, odpowiedzialny. Poznaje nowe zasady, ma coraz więcej obowiązków, pod-
porządkowuje się wymaganiom szkoły. Nie zawsze może sobie z tym poradzić i wtedy pojawia się
poczucie niższości wobec rówieśników. Czasami ma „szczęście” i w tych „zmaganiach” ze szkołą pomoże
mu gromada zuchowa – wzmocni go, pokaże, jak radzić sobie z trudnościami, będzie odskocznią od
szkoły. Ale musisz pamiętać, że wstąpienie dziecka do gromady to również nowa dla niego sytuacja,
nowe wyzwanie, nowe otoczenie. Znów ma obowiązki, znów czegoś się uczy. Jeszcze trochę potrwa,
nim poczuje się naprawdę bezpieczne, nim wróci do domu i zgasi światło przed snem… I tu zaczyna się
twoja rola – rola wychowawcy…
Pracując z gromadą zuchową spełniasz bardzo ważne zadanie. Pozwalasz zuchom poznać otaczają-
cy świat, prowokujesz je do stawiania sobie trudnych wymagań. Uczysz je panować nad emocjami,
wyrażania ich w sposób niezagrażający innym. Pokazujesz, jak zdobywać wiedzę i umiejętności, jak
pracować w grupie, jak mądrze współzawodniczyć z kolegami i koleżankami. To właśnie na zbiórkach
dzieci zawiązują pierwsze przyjaźnie, tworzą pierwsze grupy zarówno formalne, jak i nieformalne, stają
się coraz bardziej świadomymi członkami społeczeństwa. Dostrzegają, że już nie tylko będą „brały” od
otaczającego świata, mogą też coś dać od siebie. Dzięki tobie zuchy mają możliwość stania się coraz
lepszymi ludźmi. Ale co najważniejsze i najpiękniejsze – to właśnie ty będziesz świadkiem i uczestnikiem
„narodzin dzielności” twoich zuchów.
Podstawową formą aktywności zuchów jest zabawa w coś lub kogoś. Realizowana jest ona przez
zdobywanie sprawności zespołowych oraz uczestniczenie w zbiórkach pojedynczych gromady zuchów.
Spotkając się raz w tygodniu na zbiórce, zuchy przenoszą się w kolorowy świat marzeń, w jednej chwili
stają się podróżnikami, zdobywającymi biegun, lecą w kosmos w poszukiwaniu nowych galaktyk czy
5
tańczą taniec przyjaźni z Apaczami. Zbiórkę zuchową od innych zabaw wyróżnia to, że ma swój temat
i fabułę, jest zaplanowana i prowadzona zgodnie z metodyką przez dorosłą osobę – drużynowego.
Często tematyka zuchowych spotkań zaczerpnięta jest z rzeczywistości, która otacza twoich pod-
opiecznych. Bawiąc się w strażaków, bolkowych wojów czy policjantów zuchy kształtują swoje spojrze-
nie na świat i otaczających je ludzi.
Wszyscy jednak wiemy, że każdy zuch jest inny, ma inne zainteresowania, marzenia i inne możliwości
– to wielka indywidualność zamknięta w małym człowieczku. Aby zuchy mogły swobodnie rozwijać
swoje zainteresowania, zdobywać nowe umiejętności, w swojej pracy wykorzystuj obok sprawności
zespołowych również sprawności indywidualne, a przede wszystkim gwiazdki zuchowe.
A teraz po kolei, jak prowadzić gromadę zuchów...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]