[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ZUCHOWE FORMY PRACY
tekst phm. Anna Kowalczyk pwd. Paweł Kowalczyk
Gry i ćwiczenia
Gry i ćwiczenia są naturalną potrzebą dzieci w wieku zuchowym. Są one łączone w jedną
formę pracy, ponieważ mają ze sobą wiele wspólnych cech. To, co uzasadnia łączenie ich w
jedną formę pracy, to chęć zwycięstwa: w ćwiczeniach - nad samym sobą, w grach - nad
przeciwnikiem. Zazwyczaj ćwiczenia stanowią naturalne przygotowanie do gier.
Co dajÄ…: - zaspokajajÄ… potrzeby ruchu;
- wpływają na rozwój mięśni;
- przeciwdziałają deformacjom kręgosłupa;
- uczą wspólnej zabawy i podporządkowania się ustalonym regułom;
- zaspokajają potrzebę współzawodnictwa i rywalizacji;
- dają możliwość przodowania;
- pozwalają poznawać świat;
- kształtują sprawność fizyczną;
- rozwijają sprawność zmysłów;
- sprawiają radość.
Podział gier i ćwiczeń: 1. Ćwiczenia i gry w których zmagają się poszczególne zuchy, a
gromada to obserwuje.
2. Gry, które organizuje się w szóstce.
3. Gry między szóstkami.
Zasady organizowania zuchowych gier i ćwiczeń:
1. Zasada rozumienia przepisów.
2. Zasada bezwzględnego przestrzegania prawideł gry:
. zwycięstwo ma wartość tylko wtedy, gdy zostało osiągnięte uczciwie;
. zwycięstwo liczy się tylko wtedy, gdy siły są równe;
. szlachetne jest ustąpić w sporze;
. obrażanie się nie przystoi zuchom;
. szóstka jest całością, przegrywa nie tylko dlatego, że wśród zuchów jest ktoś mniej sprawny,
ale i dlatego, że najsprawniejsi nie dali z siebie wszystkiego;
. gubi owoce zwycięstwa ten, kto naigrawa się z pokonanego;
. zwyciężony potrafi się uśmiechać, umieć ładnie przegrywać to cecha szlachetna.
3. Zasada stopniowania trudności.
4. Zasada równomiernego rozkładania zwycięstw.
5. Zasada ostrożności w stosowaniu współzawodnictwa.
6. Zasada higieny i bezpieczeństwa.
Przykłady rodzajów gier i ćwiczeń:
- ćwiczenia i gry ruchowe, np. walka wężów, szczur;
- ćwiczenia i gry kominkowe, np., "Biedny mały kotek", walka na świeczki;
- gimnastyka umysłu, np. tangram, zagadki, labirynty;
- gry i ćwiczenia w terenie, np. zwiadowcy.
Pożyteczne prace
Pożyteczne prace to wszystko to, co zuchy mogą zrobić dla innych.
Po co:
- praca kształci poczucie obowiązku, odpowiedzialności, sumienności;
- stymuluje chęć pomagania innym.
Zasady:
1. Zuchy pracują na miarę swoich możliwości.
2. Zuchy muszą wiedzieć, po co wykonują pracę.
3. Zuchy muszą same decydować o podjęciu pracy.
4. Praca musi być dobrze zorganizowana.
5. Wykonywanie pracy musi dawać zuchom satysfakcję.
6. Praca musi być podsumowana.
7. Drużynowy też pracuje.
Rodzaje pożytecznych prac:
. związane ze sprawnościami; . wynikające z potrzeb szkoły i środowiska, np. sprzątanie
terenu wokół szkoły;
. podejmowane wspólnie ze społeczeństwem i harcerzami, np. dokarmianie ptaków, akcja
zarobkowa;
. w domu.
Pożyteczne umiejętności
Pożyteczne umiejętności to forma pracy, która pozwala nauczyć dzieci wielu praktycznych i
niezbędnych umiejętności.
Jak przekazywać zuchom pożyteczne umiejętności:
1. Pokazać.
2. Wyjaśnić.
3. Nauczyć.
4. Przećwiczyć.
W jaki sposób: - poprzez gry, np. kto szybciej złoży latarkę z elementów;
- zabawy tematyczne, np. w listonosza (pisanie i adresowanie listów);
- teatr zuchowy, np. inscenizacja ratowania kogoÅ›.
Zwiad
Zwiad to forma pracy służąca pobudzaniu poznawczej aktywności dzieci. Poznanie to
odbywa się samodzielnie lub w grupie (szóstka, gromada).
Co daje: - ułatwia poznanie świata (informacje uzyskane samodzielnie trwalej się
zapamiętuje);
- ułatwia zabawę np. w kolejarzy;
- czasem może zastąpić gawędę.
Zasady przy organizowaniu zwiadu:
- zwiad musi mieć cel i temat;
- drużynowa musi znać teren przyszłego zwiadu, przygotować potrzebne materiały, np.
przybory do pisania, aparat fotograficzny, itp.;
- ustalić plan, dokładnie określić teren zwiadu;
- upewnić się o zrozumieniu zadań przez zuchów;
- ustalić czas zakończenia zwiadu i miejsce zbiórki;
- przypomnieć o właściwym zachowaniu się w lesie, na ulicy;
- pamiętać o bezpieczeństwie zuchów (stała opieka osoby pełnoletniej), posiadaniu apteczki;
- mierzyć siły na zamiary;
- zawsze podsumować zwiad.
Typy zuchowych zwiadów:
. zwiad - element zbiórki;
. ćwiczenia i gry o charakterze zwiadu (ćwiczenia i gry poznawcze);
. zwiad - zadanie międzyzbiórkowe, np. dowiedzenie się od mamy, jak się robi kruche
ciasteczka;
. zwiad - wycieczka.
Majsterka
Majsterka ma wiele wspólnego z pracą. Zawiera bowiem element celowości i daje w efekcie
coś, co zuchom jest potrzebne. Jest częścią zbiórki i jej temat oraz cel muszą wynikać z
tematu i potrzeb zbiórki. Planując majsterkę musisz uwzględnić 3 elementy: czas, miejsce i
surowce. Majsterka może trwać nie więcej niż 20 minut.
Co daje:
- radość tworzenia;
- kształtuje sprawność manualną, zręczność;
- uczy zaradności, pracowitości, wytrwałości, samodzielności, dokładności;
- rozwija wyobraźnię i pomysłowość, poczucie estetyki.
Zasady:
. przydzielaj pracę zuchom według stopnia trudności;
. przygotuj się do majsterki, sam wykonaj przedmiot, który mają zrobić zuchy;
. nie proponuj zuchom robienia przedmiotów, które uznają za nieużyteczne;
. podczas majsterki uważaj na wszystkie zuchy;
. zawsze oceń pracę zuchów.
Rodzaje zuchowych majsterek:
- majsterki - minutki (łatwe majsterki, które można wykonać w 10 min., np. składanki z
papieru);
- broń typu łuk, dzida;
- latawce, samoloty, statki;
- majsterki "elektryczne", np. sygnalizator;
- zabawki, np. telefon;
- szycie;
- robienie kukiełek.
Piosenki i plÄ…sy
Piosenki i pląsy - bez nich trudno wyobrazić sobie zuchową zabawę.
Co dajÄ…:
- podkreślają spójność gromady;
- wprowadzają lub zmieniają nastrój, pomagają wejść w atmosferę zbiórki;
- pozwalają pobudzić lub wyciszyć gromadę;
- pobudzają wyobraźnię;
- wzbudzajÄ… uczucia;
- pomagają poznawać świat;
- uatrakcyjniają zbiórkę;
- mogą być nagrodą;
- pozwalają odpocząć, np. po męczących ćwiczeniach.
Jak uczyć piosenek:
. Faza I - zapoznanie siÄ™ z piosenkÄ….
. Faza II - uczenie melodii.
. Faza III - uczenie słów.
Zasady przy uczeniu i śpiewaniu piosenek:
- nie każ zuchom zapisywać tekstu piosenki;
- wybieraj piosenki o treści zgodnej z tematem zbiórki;
- sama wcześniej opanuj bezbłędnie tekst i melodię;
- piosenek ucz na raty - na jednej zbiórce jedną zwrotkę (jeżeli piosenka jest krótka, można
nauczyć jej od razu w całości);
- jeżeli śpiewanie nie jest twoją mocną stroną, poproś o pomoc przyboczne, w ostateczności
skorzystaj z magnetofonu;
- jeżeli umiesz grać na jakimś instrumencie, wykorzystaj to;
- nie pozwól, aby zuchy śpiewały:
. podczas forsownej wędrówki;
. w marszu pod górę;
. w zakurzonym pomieszczeniu
. gdy majÄ… chrypkÄ™.
Przykłady uatrakcyjnienia nauki piosenek:
. recytacja tekstu z wyklaskiwaniem, wytupywaniem, pstrykaniem, itp.;
. recytacja tekstu w bardzo wolnym lub bardzo szybkim tempie;
. zabawa w "GÅ‚uchy telefon";
. rozsypanki, uzupełnianki;
. rebusy;
. tworzenie historyjki obrazkowej
. sztafety;
. ścieranie tekstu z tablicy.
Przykłady utrwalenia nauczonych piosenek: . zabawa w "dyrygenta" (drużynowa jest
dyrygentem i wskazuje szóstkę, która ma śpiewać, inne szóstki czekają na swoją kolej);
. zabawa z piłką (jedna osoba stoi w środku koła i rzuca piłkę, osoba, która ją złapie mówi np.
jeden wers tekstu piosenki; jeżeli nie potrafi może dać fanta).
Pląs - to słowo żyje tylko w języku zuchów i starszej polszczyźnie. Jest to ruch towarzyszący
piosence. Może ją inscenizować, a także być kompozycją prostych elementów tanecznych.
Jak uczyć pląsów:
- stanąć z zuchami w kole, wykonywać pląs, zuchy szybko zaczną cię naśladować; jeśli
uczysz pląsu trudniejszego, pokaz go zuchom ze dwa razy i przećwicz z nimi poszczególne
elementy.
Zabawa tematyczna
Zabawa jest naturalnÄ… formÄ… zachowania dziecka, wynikajÄ…cÄ… z rozwoju psychofizycznego w
młodszym wieku szkolnym. Zabawa tematyczna to zabawa "w coś" lub "kogoś". Może trwać
tylko przez jedną zbiórkę, ale i może być poprzedzona zbiórkami, na których zuchy
przygotowują się do wielkiej zabawy, np. zuchy wcześniej robią czapki, pieczątki, itp. W
zabawie tej zuchy odtwarzajÄ… role, upodabniajÄ… siÄ™ ubiorem, sposobem zachowania, itd.
Zabawa tematyczna jest jednÄ… z najatrakcyjniejszych form pracy stosowanych przez
drużynową podczas zbiórki.
Co daje:
- uczy współpracy w gromadzie, podziału pracy;
- stwarza naturalne warunki poznawania przez zuchy otaczającego świata;
- uczy odróżniać dobro od zła;
- rozwija inicjatywę zuchów;
- umożliwia wykorzystanie i utrwalenie wiedzy;
- kształtuje osobowość zucha.
Zasady przeprowadzania zabaw tematycznych:
. każda zabawa musi mieć cel, być dobrze przygotowana;
. każdy zuch musi mieć przydzieloną rolę, być kimś;
. zabawa musi być dostosowana do wieku i zainteresowań zuchów (jeżeli zuchy nie chcą się
w coś bawić, należy z zabawy zrezygnować);
. drużynowa też się bawi.
W zabawie tematycznej można wykorzystać formy pracy takie jak: majsterka, gawęda, zwiad,
itp.
Teatr zuchowy
Zabawa w teatr zuchowy to popularne i niezwykle bogate w różnorodne wartości zajęcie na
zbiórkach zuchowych. Zuchy inscenizują nie tylko gawędy, często same wymyślają
scenariusze.
Co daje zabawa w teatr:
- rozwija inwencję zuchów;
- uczy współpracy;
- dostarcza wielu przeżyć;
- wzbogaca wyobraźnię;
- kształtuje wrażliwość na sztukę;
- uczy pięknej mowy, ładnego poruszania się;
[ Pobierz całość w formacie PDF ]