[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Zrozum mnie, proszê.
Charaktery i typy
temperamentów.
Autor: David Keirsey, Marilyn Bates
T³umaczenie: Marcin Machnik
ISBN: 978-83-246-1710-4
Character and Temperament Types
Format: A5, stron: 232
Keirsey zaadaptowa³ teoriê typów psychologicznych Junga oraz za³o¿enia pionierskiej, ale ju¿
szeroko wykorzystywanej metody oceny typów osobowoœci Isabel Myers z 1955 roku i na tej
podstawie rozwin¹³ swoj¹ praktykê kliniczn¹. Ksi¹¿ka Zrozum mnie, proszê. Charaktery i typy
temperamentów dostarcza narzêdzi, które pozwalaj¹ w pe³ni wykorzystaæ typologie Junga i Myers.
Dr Stephen Montgomery
, redaktor Prometheus Nemesis Books
Od³ó¿ swoje d³uto. Pozwól innym byæ sob¹. Doceñ otaczaj¹cych Ciê ludzi.
David Keirsey
Ludzkoœæ to niezwyk³y zbiór indywidualnoœci. Ka¿dy cz³owiek posiada swoje pragnienia,
motywacje, cele, wartoœci, potrzeby i kaprysy. Postrzega œwiat na w³asny,
niepowtarzalny sposób. Czasem mo¿e Ciê irytowaæ fakt, ¿e ludzie wokó³ tak bardzo
ró¿ni¹ siê od Ciebie, i pewnie zdarza siê, ¿e starasz siê narzuciæ innym swoje zasady.
Jednak próby zmieniania ludzi s¹ z góry skazane na pora¿kê i w rezultacie przynosz¹
wiêcej szkód ni¿ po¿ytku.
Chcesz zostaæ wspó³czesnym Pigmalionem? Có¿, to zadanie kusz¹ce i zarazem
karko³omne. Zanim przyst¹pisz do realizacji tego ambitnego planu, zastanów siê,
czy œwiat rzeczywiœcie by³by tak ciekawym miejscem, gdyby wszyscy byli do siebie
podobni? Proponujemy Ci zacz¹æ od dok³adnego poznania siebie, a gdy ju¿ posi¹dziesz
tê wiedzê, zaoferujemy Ci spojrzenie na œwiat z perspektywy osoby o ca³kowicie
odmiennej osobowoœci. Strona po stronie ods³onimy przed Tob¹ nowy, nieznany
i fascynuj¹cy œwiat ludzkich charakterów.
• Klasyfikator temperamentu Keirseya - poznaj siebie, zrozum innych.
• Cztery typy temperamentu - wp³yw osobowoœci na ¿yciowe wybory.
• Temperament w zwi¹zkach - prawdziwa to¿samoœæ Twojego partnera.
• Temperament u dzieci - rozwój dziecka o okreœlonej osobowoœci.
• Temperament w przywództwie - zachowania mened¿erów i nauczycieli.
Autorzy tej ksi¹¿ki s¹ specjalistami w dziedzinie zaburzeñ zachowania oraz
licencjonowanymi terapeutami zwi¹zanymi z Uniwersytetem Stanowym Kalifornii,
wydzia³ w Fullerton. Podwa¿aj¹c teoriê dorastania Freuda oraz pogl¹dy innych znanych
klasyków, w tym Maslowa, Ericksona, Sheeheya, Levinsona, twierdz¹, ¿e nie ka¿dy
cz³owiek przechodzi przez te same fazy rozwoju.
S
PIS TRECI
I Róne instrumenty i róni muzycy ...................................... 5
II Cztery temperamenty ......................................................... 35
III Temperament w zwizkach ................................................ 79
IV Temperament u dzieci ..................................................... 111
V Temperament w przywództwie ........................................ 143
Dodatek: Szesnacie typów
ENFJ .............................................................................................181
INFJ ..............................................................................................184
ENFP ............................................................................................186
INFP .............................................................................................189
ENTJ .............................................................................................192
INTJ ..............................................................................................194
ENTP ............................................................................................197
INTP .............................................................................................200
ESTJ .............................................................................................202
ISTJ ...............................................................................................203
ESFJ ..............................................................................................206
ISFJ ...............................................................................................208
ESTP .............................................................................................210
ESFP .............................................................................................212
ISTP ..............................................................................................214
ISFP ..............................................................................................219
Bibliografia ............................................................................. 223
I
R
ÓNE INSTRUMENTY
I
RÓNI MUZYCY
Jeli mamy róne pragnienia, prosz, staraj si nie wmawia mi, e moje s ze.
Jeli wierz w co innego ni Ty, zastanów si, zanim zaczniesz mnie po-
prawia.
Jeli na to samo zdarzenie reaguj bardziej lub mniej emocjonalnie ni Ty,
staraj si nie wymaga ode mnie, abym zmieni swoje odczucia.
Niezalenie od tego, czy zachowuj si w sposób zgodny z Twoim stylem
dziaania, czy nie, pozwól mi by sob.
Nie prosz Ci — przynajmniej nie w tej chwili — eby mnie zrozumia.
To bdzie moliwe dopiero wówczas, gdy bdziesz skonny do rezygnacji
z próby zrobienia ze mnie swojej kopii.
By moe jestem Twoj maonk lub maonkiem, rodzicem, dzieckiem,
przyjacielem lub koleg. Jeli uznasz moje pragnienia, emocje, przekonania
lub zachowania za dopuszczalne, tym samym otworzysz si na mnie. Moe
dziki temu pewnego dnia stwierdzisz, e mój sposób bycia nie jest a tak
bdny, a w kocu moe zaczniesz go postrzega jako waciwy — dla mnie.
Tolerancja jest pierwszym krokiem do zrozumienia. Nie chodzi o to, eby
uzna, i mój sposób bycia jest dobry dla Ciebie, lecz eby przesta odczuwa
zirytowanie lub rozczarowanie moim pozornym rozkapryszeniem. A jeli
mnie zrozumiesz, by moe docenisz to, co nas róni, i — daleki od prób
dokonywania zmian — zaczniesz chroni, a nawet pielgnowa te rónice.
6
Z
ROZUM MNIE
,
PROSZ
. C
HARAKTERY I TYPY TEMPERAMENTÓW
Gówn tez tej ksiki
jest to, e ludzie si od siebie róni i niezalenie
od tego, jak bardzo bdziesz kogo krytykowa, i tak go nie zmienisz. Zreszt
nie ma adnego powodu, eby to robi, poniewa odmiennoci s czym
dobrym, a nie zym.
Rónice midzy ludmi s zasadnicze.
Pragn
oni skrajnie odmiennych rze-
czy: maj najrozmaitsze motywacje, cele, zamierzenia, wartoci, potrzeby,
kaprysy i dze. Nie ma nic bardziej fundamentalnego. Róni si te w in-
nych kwestiach: inaczej myl, postrzegaj, formuuj wnioski, dowiadczaj,
rozumuj, pojmuj i snuj refleksje. Oczywicie kady czowiek ma take
inne sposoby zachowania i odczuwania, poniewa wynikaj one z pragnie
i przekona.
Jeli tylko spojrzysz uwaniej, bez trudu dostrzeesz ogrom rónic midzy
ludmi. Dokadniej rzecz ujmujc, chodzi o te odmiennoci w zachowaniach
i postawach, które w kadym z nas wywouj podobn reakcj. Widzc, e
kto zachowuje si inaczej ni my, dochodzimy do wniosku, e rónice
w zachowaniu rzeczywicie istniej, ale s to po prostu tymczasowe przejawy
szau, niegodziwoci, gupoty lub choroby. Innymi sowy, czyje odmienne
zachowanie jestemy skonni przypisa jakim wadom lub dolegliwociom.
Dochodzimy wic do wniosku, e powinnimy — przynajmniej wobec naj-
bliszych nam osób — korygowa wady. Lecz próba zrobienia z ludzi swoich
kopii to dziaanie na podobiestwo mitycznego Pigmaliona.
Na szczcie jest to niemoliwe. Rzebienie ludzi na wasn mod jest z góry
skazane na porak. Ludzie nie mog zmieni swojego temperamentu, nie-
zalenie od tego,
w jakim stopniu i w jaki sposób bdziemy tego wymaga.
Temperament jest naturalny, wrodzony i trway. To tak, jakby chcia zmusi
wa, eby si pokn. danie, eby kto zmodyfikowa swój temperament
i zacz inaczej myle lub czego innego pragn, jest daniem rzeczy nie-
moliwej, poniewa aby zmieni mylenie i potrzeby, musisz zmieni my-
lenie i potrzeby. Nie jeste w stanie zmieni temperamentu.
Pewne zmiany s oczywicie moliwe, lecz s to jedynie wypaczenia i znie-
ksztacenia na powierzchni temperamentu. Spiuj ky lwa, a nie uzyskasz
kota domowego, tylko bezzbnego lwa. Nasze próby zmiany maonka, dzieci
lub innych ludzi mog doprowadzi do pewnych modyfikacji, ale bd one
miay charakter powierzchownej blizny, a nie prawdziwego przeksztacenia.
Róne instrumenty i róni muzycy 7
Wiara, e wszyscy ludzie s zasadniczo podobni, to typowo dwudziesto-
wieczne przekonanie. Przypuszczalnie jest ono zwizane z rozwojem demo-
kracji w zachodnim wiecie. Skoro wszyscy jestemy równi, to musimy by
te podobni. Freud by przekonany, e kadym czowiekiem kieruje Eros,
a wszystkie „wysze” motywacje to tylko zamaskowane popdy. Jego koledzy
po fachu oraz naladowcy rónili si w zasadzie tylko tym, e inny instynkt
wybrali jako obowizujcy dla wszystkich. Adler
1
twierdzi, e wszyscy ludzie
d do wadzy (dopiero póniej pojawiaj si inne potrzeby). Sullivan
2
roz-
win póniejsz teori Adlera i za podstawowe ludzkie pragnienie uzna
solidarno spoeczn. W kocu egzystencjalici — na przykad Fromm
3
—
postrzegali nas jako poszukujcych wasnego
ja
. Kady z nich twierdzi, e
motywujemy si instynktami, lecz jednoczenie kady wybra inny instynkt
jako podstawowy dla wszystkich ludzi.
W 1920 roku Jung zaprzeczy tym tezom. Twierdzi, e ludzie zasadniczo si
od siebie róni, mimo wielu wspólnych instynktów (archetypów), które kie-
ruj ich dziaaniami. aden instynkt nie dominuje nad innymi. Istotn rol
odgrywa preferowany przez nas sposób „funkcjonowania”. Jest on na tyle
znamienny, e opierajc si na nim, mona wyróni pewne „typy”. W ten
sposób Jung doszed do koncepcji „typów funkcjonowania” lub „typów psy-
chologicznych”.
W 1907 roku Adickes
4
stwierdzi, e istniej cztery podstawowe sposoby
postrzegania wiata: dogmatyczny, agnostyczny, tradycyjny i innowacyjny.
W 1920 roku Kretschmer
5
obwieci, e anormalne zachowania s efektem
1
Alfred Adler (1870 – 1937) — austriacki psychiatra, psycholog i pedagog, twórca
psychologii indywidualnej
— przyp. tum.
2
Harry Stack Sullivan (1892 – 1949) — amerykaski psychiatra i psychoanalityk,
jeden z przedstawicieli neopsychoanalizy. Jest uwaany za twórc interperso-
nalnej teorii psychiatrii
— przyp. tum.
3
Erich Fromm (1900 – 1980) — niemiecki filozof, psycholog, socjolog i psycho-
analityk
— przyp. tum.
4
Erich Adickes (1866 – 1928) — niemiecki filozof, wnikliwy krytyk myli Kanta
— przyp. tum.
5
Ernst Kretschmer (1888 – 1964) — niemiecki lekarz i psychiatra. Wedug niego
istnieje cisa zaleno midzy budow ciaa a skonnoci do pewnych chorób
psychicznych
— przyp. tum.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]