[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Miejsce
na naklejkę
z kodem szkoły
dysleksja
MBI-P1A1P-062
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
Arkusz I
POZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy 120 minut
ARKUSZ I
MAJ
ROK 2006
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 14stron
(zadania 1 – 29). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu
zespołu nadzorującego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz czytelnie w miejscu na to przeznaczonym
przy każdym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nieużywaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6. Podczas egzaminu możesz korzystać z ołówka i gumki
(wyłącznie do rysunków) oraz linijki.
7. Wypełnij tę część karty odpowiedzi, którą koduje zdający. Nie
wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej dla
egzaminatora.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Zamaluj pola odpowiadające cyfrom numeru PESEL. Błędne
zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwe.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
50 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z biologii
Arkusz I
Zadanie 1.
(3 pkt)
Rysunki A, B i C przedstawiają trzy różne rodzaje kręgów kręgosłupa człowieka.
A
B
C
Podaj nazwy odcinków kręgosłupa, do których należy każdy z kręgów oraz uzasadnij,
która cecha budowy umożliwiła Ci jego identyfikację.
A –
odcinek lędźwiowy - masywny trzon kręgu;
B –
odcinek piersiowy - występują dołki żebrowe (w miejscu połączenia żeber
z kręgosłupem);
C –
odcinek szyjny, występują otwory dla tętnic w wyrostkach.
Zadanie 2.
(1 pkt)
Jedną z cech mięśni gładkich jest zdolność do długotrwałego skurczu niezależnego od woli.
Podaj dwa przykłady narządów w organizmie człowieka, w których występują mięśnie
gładkie.
Żołądek, tętnice.
Zadanie 3.
(2 pkt)
Wpływ wysiłku fizycznego na pracę układu oddechowego można zaobserwować podczas
lekcji wychowania fizycznego, kiedy uczniowie biegną na 60 m.
Zaplanuj obserwację wpływu wysiłku fizycznego na układ oddechowy, podając
parametr, który będzie obserwowany i sposób przeprowadzenia obserwacji.
Obserwowany parametr – liczba oddechów/min.
Sposób przeprowadzenia obserwacji – liczenie oddechów grupy uczniów przed
i po biegu.
Egzamin maturalny z biologii
3
Arkusz I
Zadanie 4. (
2 pkt
)
Rysunek przedstawia schematycznie sposób krążenia krwi i limfy w organizmie człowieka.
Podaj dwie, widoczne na schemacie, cechy budowy różniące układ krwionośny od
limfatycznego.
1. W układzie krwionośnym występują żyły, tętnice i naczynia włosowate,
a w limfatycznym tylko naczynia limfatyczne.
2. W układzie krwionośnym występuje serce, a w limfatycznym go nie ma.
Zadanie 5. (
2 pkt
)
Podczas powstawania moczu w nerkach glukoza jest transportowana z nakładem energii
z wnętrza kanalików nerkowych do naczyń krwionośnych (wchłanianie zwrotne).
a) Uzasadnij, czy transport glukozy z kanalików nerkowych do naczyń krwionośnych
jest aktywny, czy bierny.
Transport glukozy jest aktywny, ponieważ odbywa się z nakładem energii.
b) Określ konsekwencje wchłania zwrotnego glukozy dla składu moczu zdrowego
człowieka.
Mocz zdrowego człowieka nie zawiera glukozy.
Nr zadania
1.
2.
3.
4.
5.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
3
1
2
2
2
Uzyskana liczba pkt
4
Egzamin maturalny z biologii
Arkusz I
Zadanie 6. (
2 pkt
)
Rysunek I w uproszczony sposób przedstawia wadę wzroku – krótkowzroczność, a rysunek II
– sposób jej korygowania.
I
II
Korzystając z informacji przedstawionych na rysunkach, opisz, na czym polega
krótkowzroczność i sposób korygowania tej wady wzroku.
1. Krótkowzroczność polega na tym, że obraz tworzy się w oku przed siatkówką.
2. Korekta polega na stosowaniu odpowiedniej soczewki rozpraszającej.
Zadanie 7.
(2 pkt)
W gardle krzyżują się dwie drogi: pokarmowa z oddechową.
Wejście z gardła do krtani
otwiera lub zamyka ruchoma chrząstka tzw. nagłośnia.
Wyjaśnij związek przestrogi: „Nie rozmawiaj przy jedzeniu!” z funkcją nagłośni.
Nagłośnia zamyka wejście do tchawicy podczas połykania, a otwiera podczas
oddychania i mówienia, dlatego rozmowa przy jedzeniu grozi zakrztuszeniem.
Egzamin maturalny z biologii
5
Arkusz I
Zadanie 8. (
1 pkt
)
Rysunek ilustruje funkcjonowanie błony neuronu.
Korzystając z informacji przedstawionych na rysunku wyjaśnij, w jaki sposób w błonie
neuronu powstaje potencjał czynnościowy.
Potencjał czynnościowy powstaje wskutek przemieszczania się jonów sodu
i potasu przez błonę neuronu zgodnie z różnicą stężeń; jonów sodu do wnętrza,
a potasu na zewnątrz neuronu.
Zadanie 9. (
2 pkt
)
Ze względu na wielkość dziennego zapotrzebowania pokarmowego jod zaliczany jest do
mikroelementów.
Podaj przykład pokarmu będącego źródłem jodu oraz określ rolę, jaką ten pierwiastek
pełni w organizmie człowieka.
Źródłem jodu są ryby morskie
;
jod jest składnikiem tyroksyny – hormonu
wytwarzanego przez tarczycę.
Zadanie 10. (
2 pkt
)
Dzięki zróżnicowaniu właściwości leukocytów organizm dysponuje dwoma rodzajami
odporności: komórkową i humoralną.
Podaj, na czym polega odporność komórkowa a na czym humoralna, wykorzystując
określenia: fagocytoza, przeciwciała.
Odporność komórkowa polega na niszczeniu i fagocytowaniu patogenów przez
leukocyty.
Odporność humoralna polega na wytwarzaniu przeciwciał w odpowiedzi
na pojawienie się antygenu.
Nr zadania
6.
7.
8.
9.
10.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
2
2
1
2
2
Uzyskana liczba pkt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]