[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Miejsce
na naklejkÄ™
z kodem szkoły
dysleksja
MCH-P1A1P-062
EGZAMIN MATURALNY
Z CHEMII
Arkusz I
POZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy 120 minut
ARKUSZ I
MAJ
ROK 2006
Instrukcja dla zdajÄ…cego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 13stron
(zadania 1 – 27). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu
zespołu nadzorującego egzamin.
2. RozwiÄ…zania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to
przeznaczonym przy każdym zadaniu.
3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok
rozumowania prowadzÄ…cy do ostatecznego wyniku oraz
pamiętaj o jednostkach.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
7. Możesz korzystać z karty wybranych tablic chemicznych, linijki
oraz kalkulatora.
8. Wypełnij tę część karty odpowiedzi, którą koduje zdający.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
9. Na karcie odpowiedzi wpisz swojÄ… datÄ™ urodzenia i PESEL.
Zamaluj pola odpowiadające cyfrom numeru PESEL. Błędne
zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwe.
Za rozwiÄ…zanie
wszystkich zadań
można otrzymać
Å‚Ä…cznie
50 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJÄ„CEGO
PESEL ZDAJÄ„CEGO
2
Egzamin maturalny z chemii
Arkusz I
Informacja do zadania 1. i 2.
Konfigurację elektronową atomu glinu w stanie podstawowym można przedstawić
następująco:
1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
1
(K
2
L
8
M
3
)
Zadanie 1.
(1 pkt)
Przepisz ten fragment konfiguracji elektronowej atomu glinu, który odnosi się
do elektronów walencyjnych.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 2.
(1 pkt)
Podaj trwały stopień utlenienia, który glin przyjmuje w związkach chemicznych.
.......................................................................................................................................................
Informacja do zadań 3. – 5.
Chlorek glinu otrzymuje się w reakcji glinu z chlorowodorem lub działając chlorem na glin.
Związek ten tworzy kryształy, rozpuszczalne w wodzie zakwaszonej kwasem solnym.
Z roztworów tych krystalizuje uwodniona sól – tak zwany heksahydrat chlorku glinu
[gr. héks = sześć]. Hydraty (sole uwodnione) to sole zawierające w sieci krystalicznej
cząsteczki wody, np. dekahydrat węglanu sodu, Na
2
CO
3
·10H
2
O. Zapis ten oznacza, że w sieci
krystalicznej tej soli na 2 jony Na
+
i 1 jon CO
3
2–
przypada 10 czÄ…steczek wody.
Chlorek glinu jest stosowany jako katalizator w wielu syntezach organicznych.
Na podstawie:
Encyklopedia szkolna. Chemia
, Warszawa 2001
Zadanie 3.
(3 pkt)
a) Napisz w formie cząsteczkowej równania reakcji ilustrujące wymienione w informacji
metody otrzymywania chlorku glinu.
Równanie reakcji ilustrujące I metodę:
.......................................................................................................................................................
Równanie reakcji ilustrujące II metodę:
.......................................................................................................................................................
b) Podaj liczbę moli chloru cząsteczkowego, która całkowicie przereaguje z jednym
molem glinu.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z chemii
Arkusz I
3
Zadanie 4.
(3 pkt)
Napisz wzór i oblicz masę molową soli, która krystalizuje z wodnego roztworu chlorku
glinu. Pamiętaj, że jest to sól uwodniona. Zapisz niezbędne obliczenia.
a) wzór soli: ..................................................................................................................................
b) obliczenia:
Odpowiedź:
Zadanie 5.
(3 pkt)
a) Dokończ poniższe równanie reakcji (stosunek molowy substratów wynosi 1:1).
+
chlorek glinu
+
Cl
2
.........................
...................
b) Podaj nazwÄ™ systematycznÄ… zwiÄ…zku organicznego otrzymanego w tej reakcji.
.......................................................................................................................................................
c) Określ, jaką rolę w tej reakcji pełni chlorek glinu.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 6.
(2 pkt)
Dysponujesz wodnymi roztworami następujących soli:
KNO
3
, AgNO
3
, Ba(NO
3
)
2
Korzystając z tablicy rozpuszczalności, wybierz spośród nich roztwór tej soli, za pomocą
którego wytrącisz z wodnego roztworu chlorku glinu jony chlorkowe w postaci trudno
rozpuszczalnego osadu. Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji
zachodzącej w czasie mieszania tych roztworów.
a) wzór odczynnika (wpisz wzór soli): ........................................................................................
b) równanie reakcji w formie jonowej skróconej:
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
1
2
3.1 3.2 4.1 4.2 5.1 5.2 5.3 6.1 6.2
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
1
2
1
1
2
1
1
1
1
1
Uzyskana liczba pkt
4
Egzamin maturalny z chemii
Arkusz I
Informacja do zadania 7. i 8.
Tlenek magnezu ma zastosowanie do produkcji cegieł, którymi wykłada się wnętrza pieców
hutniczych. Związek ten stosuje się również w medycynie jako składnik leków przeciw
nadkwasocie (dolegliwości polegającej na nadmiernym wydzielaniu się w żołądku kwasu
solnego).
Zadanie 7.
(2 pkt)
a) Korzystając z tablicy elektroujemności, oblicz różnicę elektroujemności magnezu
i tlenu, a następnie określ rodzaj wiązania chemicznego w tlenku magnezu.
Różnica elektroujemności: ...........................................................................................................
Rodzaj wiÄ…zania: ..........................................................................................................................
b) Poniżej wymieniono pięć właściwości fizycznych tlenku magnezu. Spośród nich
wybierz i podkreśl
dwie
, uzasadniające zastosowanie tego związku do obudowy wnętrz
pieców hutniczych.
ma wysokÄ… temperaturÄ™ topnienia; ma wysokÄ… temperaturÄ™ wrzenia;
jest ciałem stałym; stopiony przewodzi prąd elektryczny; jest białej barwy
Zadanie 8.
(2 pkt)
a) Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji zachodzącej w żołądku po zażyciu
przez osobÄ™ cierpiÄ…ca na nadkwasotÄ™ leku zawierajÄ…cego tlenek magnezu.
.......................................................................................................................................................
b) Określ, jaki charakter chemiczny (kwasowy, zasadowy, obojętny) przejawia tlenek
magnezu w tej reakcji.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9.
(2 pkt)
W celu zbadania zachowania gazowego amoniaku i bromowodoru wobec wody wykonano
doświadczenia, które ilustruje poniższy rysunek.
NH
3
HBr
H
2
O
+ wskaźnik
H
2
O
+ wskaźnik
A
B
Określ odczyn roztworów otrzymanych w obu probówkach.
Odczyn roztworu w probówce A: ................................................................................................
Odczyn roztworu w probówce B: ................................................................................................
Egzamin maturalny z chemii
Arkusz I
5
Informacja do zadań 10. – 12.
Przeprowadzono doświadczenie, w którym rejestrowano wartości temperatury podczas
rozpuszczania wodorotlenku sodu a następnie azotanu(V) amonu w wodzie. Rezultaty
wykonanych pomiarów przedstawiają poniższe wykresy.
Wykres 1. Wskazania termometru w czasie rozpuszczania wodorotlenku sodu w wodzie.
Wykres 2. Wskazania termometru w czasie rozpuszczania azotanu(V) amonu w wodzie.
Zadanie 10.
(2 pkt)
Określ efekt energetyczny rozpuszczania w wodzie wodorotlenku sodu i azotanu(V)
amonu. W tym celu uzupełnij następujące zdania.
Rozpuszczanie wodorotlenku sodu w wodzie jest procesem ......................................................,
ponieważ w czasie tego procesu temperatura ..............................................................................
Rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie jest procesem ......................................................,
ponieważ w czasie tego procesu temperatura ..............................................................................
Zadanie 11.
(1 pkt)
Spośród poniższych zdań wybierz to, które jest poprawnie sformułowanym wnioskiem
na temat efektów energetycznych procesów rozpuszczania związków jonowych
w wodzie, jaki można wyciągnąć na podstawie tego doświadczenia.
A.
Na podstawie wyników tego doświadczenia nie można wnioskować o efekcie
cieplnym rozpuszczania związków jonowych w wodzie, ponieważ wodorotlenek sodu
i azotan(V) amonu nie sÄ… zwiÄ…zkami jonowymi.
B.
Rozpuszczaniu związków jonowych w wodzie zawsze towarzyszy wydzielenie ciepła.
C.
Rozpuszczaniu związków jonowych w wodzie zawsze towarzyszy pochłonięcie
ciepła.
D.
Rozpuszczaniu związków jonowych w wodzie może towarzyszyć wydzielenie
lub pochłonięcie ciepła.
Wypełnia
egzaminator!
Nr zadania
7.1 7.2 8.1 8.2
9
10 11
Maks. liczba pkt
1
1
1
1
2
2
1
Uzyskana liczba pkt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]